کودک خود را مجاب کنیم که انتقاد نماید
متاسفانه در میان مردم انتقاد کردن به معنای گفتن بدی ها و ویژگی های منفی اطرافیانمان است . انتقاد از ریشه نقد کردن گرفته شده‌است و به معنای جدا کردن خوبی ها از بدی و یا جدا کردن خصوصیت های مثبت از ویژگی های منفی است .
در‌صورتی‌که انتقاد به صورت خالق و با مهارت های یگانه خودش , ابلاغ شود , بسیار تاثیرگذار است . ولی در حالتی که انتقاد به صورت تند و با کلمات نامناسب ابلاغ شود , منجر به نشان دادن برخورد های منفی مثل عصبانی شدن , می شود .
برای داشتن ارتباطات میان فردی خوب , باید به شناخت کافی نسبت به خصوصیت های مثبت و منفی رفتاری و شخصیتی خودمان برسیم . با این شناخت میتوانیم نقاط منفی شخصیت مان را که سبب به تولید تعارض در ارتباطاتمان است را شناسایی و بر طرف کنیم و ویژگی های مثبت مان را تقویت کنیم . پس انتقاد پذیر بودن از مهارت های اساسی زندگی هر شخصی است .
روحیه انتقاد پذیری را باید از همان دوران کودکی , در کودکان رویش داد تا در بزرگسالی بتوانند پذیرای انتقاد دور‌وبری ها باشند . همان طور که گفته شد خودشناسی می تواند در از دربین بردن تعارض های فی مابین شخصی کمک کند . یکی از راه های رسیدن به خودشناسی پذیرفتن انتقادهای اطرافیان است . پس با دقت به اهمیت این مساله , باید افراد مهارت های انتقاد کردن را یاد بگیرند . در زیر به مهم ترین مهارت ها در این زمینه پرداخته می شود .
بیان ویژگی های مثبت
در هر انتقادی ابتدا بایستی , ویژگی های مثبت هر شخص را بیان کنیم . با این عمل , احساس ارزشمندی و تعلق خاطر و اعتماد به نفس را در شخص بالا می‌بریم .
استفاده از کلمه «تو» ممنوع
کارایی کنید کلمات و قواعد دستوری که در بیان جملات تان به کار می برید را بسنجید . ابلاغ جمله مناسب قادر است در پذیرش انتقاد مفید باشد . هیچ گاه در انتقاد کردن جملات با فاعل تو را بیان نکنید . چون با این عمل طرف مقابل خود را مقصر و سرزنش نموده اید . اما اگر از فاعل من استفاده نمایید , فرد مورد انتقاد قرار گرفته را کمتر مبتلا احساسات منفی میکنید . به طور نمونه به جای گفتن «تو همیشه دیر به منزل می آیی! » میتوانیم بگوییم«من از اینکه دیر به خانه می آیی مضاعف ناراحت هستم» .
موقعیت سنجی و مکان یابی
عملکرد کنید در‌صورتی‌که تصمیم به انتقاد از خصوصیت های منفی شخصی گرفته اید , حتما این انتقاد کردن در وضعیت مکانی مناسب و در جایی سوای حضور دیگران و آمادگی روحی و جسمی , می بایست انجام گیرد .
صبر کن , یکی یکی!
در هر بار انتقاد کردن صرفا یکی‌از ویژگی های منفی طرف در مقابلتان را بیان کنید . گفتن هم زمان چند ویژگی منفی در یک فرد منجر به نشان دادن واکنش های عاطفی منفی فرد می شود . همینطور احساس بی بها بودن و اعتماد به نفس پایین در فرد تولید می شود .
انتقاد زوجین از یکدیگر
در ارتباط بین زوجین توصیه میشود حتما زمان هایی را برای بیان انتقاداتشان نسبت به دسته رفتارهای همدیگر , انتخاب کنند . بهتر است در زمان یک ماه , یک الی دو زمان را برای بیان انتقاداتمان تعیین نماییم .
انتقاد فرزندان از پدر
بعضی مواقع والدین باید اذن دهند که فرزندشان نسبت به خصوصیت های مثبت و منفی شخصیت شان با هم صحبت کنند .
زمانی کودکان و نوجوانان متوجه شوند که والدینشان نسبت به انتقادی که به آنان می کند حالت تدافعی ندارد آن ها هم با انتقادات والدینشان از آنها راحت تر برخورد می‌کنند .
جلسات ماهیانه
بهترین راهکار برای داشتن یک زندگی بدور از تنش و همچنین تربیت فرزندان با روحیه انتقاد پذیری , پیشنهاد می شود که در ماه حداقل یک بار جلسات خانوادگی با حضور کلیه اعضا وجود داشته باشد . در طول یک ماه از اعضا میخواهیم که تمام رفتارها و کلام هایی که از اعضا خانواده شنیده اند را در کاغذشان یادداشت کنند و در جلسات ماهیانه نسبت به آنان با یکدیگر کلام نمایند .
